Page 29 - ..::teftişin kalemi - Aralık 2022- ::..
P. 29
dâhil olmak üzere değişik kademelerinde görev yaptığı yıllarda eğitim hayatımıza kazandırdığı birçok
yayının yanında yine Türk Eğitim Tarihi’nde önemli eserler veren Yahya Akyüz ile olan bir görüşmesi
de vardır ki bunun da kayda geçirilmesinin önemine binaen aralarında gerçekleşen iletişim şu şekilde
vuku bulmuştur:
“ … Ben güncelliği ve önemi nedeniyle, Doçentlik tezim için “Türkiye’de Öğretmenlerin Toplumsal De-
ğişmedeki Etkileri (1848-1940)” başlıklı bir konu seçtim ve çalışmalarıma başladım. Çocukluk yıllarımdan beri
Osmanlıca bilmemin de böyle tarihî boyutu olan bir konuyu seçmemde etkili olduğunu düşünüyorum.
Bu konu üzerinde çalışırken 1969 yılı içinde bir gün Millî Eğitim Bakanlığına gitmiştim. Orada Kâmil
Su adında bir Bakanlık Başmüfettişi ile tanıştım. Aramızda şöyle bir konuşma geçti:
Su–Anlat bakalım genç Asistan, neler yapıyorsun?
Ben–Hocam, … konusunda bir Doçentlik tezi hazırlıyorum.
Su–Öğretmenlerin toplumsal değişmelerdeki etkilerini nasıl bulacaksın?
Ben–Hocam, etki “dinamik” bir süreç olduğu için doğrudan bulunamaz. Bu nedenle ben de önce öğret-
menlerin güçlerini, başka deyişle etkilerini belirleyen unsurları araştırıyorum.
Su–Hangi unsurlar öğretmenlerin gücünü ve etkisini belirler?
Ben–Hocam, pek çok unsur bu alanda devreye girer. Ancak ben “geçmişte öğretmenlerin kitle halinde
etkilerini anlayabilmek için onların meslekî ve toplumsal statülerini ortaya koymak gerektiği” şeklinde bir var-
sayım geliştirdim ve bu doğrultuda çalışıyorum. Öğretmenlerin meslekî ve toplumsal statülerini ortaya çıkarabil-
mek için de “öğretmen sorunları” başlığı altında bazı temel meslekî unsurları araştırıyorum.
Su–İlginç. Peki, meslekî açıdan bu “öğretmen sorunları” nelerdir?
Ben–Hocam, öğretmenlerin meslekî sorunlarını altı temel noktada topladım:
1. Öğretmenlerin sayısal durumu ve dağılımı
2. Öğretmen yetiştirilmesi sorunu
3. Öğretmenlerin hukukî statüsü
4. Öğretmenlerin ekonomik sorunları
5. Öğretmenlerin meslekî yayınları ve okuyup okumama vs. sorunları
6. Öğretmenlerin örgütlenme sorunları
İşte hocam, ben 1848’den 1940’a kadar öğretmenlerimizi bu altı açıdan araştırıyorum…
Su–“Öğretmenlerin örgütlenme sorunları” mı dediniz? Ben yıllar önce mülga Maarif Nezareti (or-
tadan kalkan Osmanlı Eğitim Bakanlığı) evrakı arasında bu konuda bir belge bulup örneğini yazmıştım.
Sonradan üzerinde çalışamadım ve yayımlamadım. Mademki siz bu konuyu da araştırıyorsunuz, onu size
getireyim, belki işinize yarar ve yayımlarsınız.
Bir hafta sonra Bakanlıkta Kâmil Su hocayla tekrar buluştuğumuzda bana arşivden kopyasını yazdığı
belgeyi verdi. O yıllarda fotokopi olmadığı için hoca asıl belgeye bakarak kendi el yazısıyla örneğini çıkarmıştı…
29
ARALIK 2022 SAYI:1
